دکتر مهشید عابدی
رئیس اداره نظارت و پایش مصرف فرآورده های سلامت محور
رشته تحصیلی : دکتری حرفه ای داروسازی
شماره تماس: 03137924822
پست الکترونیک : mahshidabedi9876@gmail.com
اداره نظارت و پایش مصرف فرآورده های سلامت معاونت غذا و دارو از چهار واحد به شرح ذیل تشکیل شده است :
1. کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو :
ايجاد مقاومت‌هاي ميكروبي وسيع در مقابل داروهاي آنتي ميكروبيال، بروز عواقب جاني ناشي از استفاده روز افزون از داروهاي تزريقي و ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی، افزايش عوارض مربوط به تجويز غير منطقي و غير ضروري داروهاي كورتيكواستروئيدي، گسترش موارد عارضه دار تداخلات دارويي در نتيجه تجويز اقلام دارويي متعدد در يك نسخه و... تنها بخش كوچكي از لطمات جبران‌ناپذيري است كه در نتيجه تجويز و مصرف غير منطقي دارو بر پيكره سلامت و اقتصاد جامعه وارد مي‌شود. کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو در دو سطح ستاد کشوری، مستقر در سازمان غذا و داروی وزارت متبوع، و کمیته‌های دانشگاهی با عنوان اختصاری RUM، مستقر در تمام دانشگاههای علوم پزشکی کشور با هدف ترویج تجویز و مصرف منطقی دارو در حال فعالیت می باشد.
فعالیت های کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو:
- پردازش اطلاعات نسخ پزشکان
- ارسال گزارشات تحلیل شده شاخص های داروئی پزشکان
- بررسی اصل نسخ پزشکان به صورت اتفاقی و هدفمند
- مکاتبه ویژه با پزشکان با توجه به نحوه تجویز دارو
- برگزاری جلسات آموزشی چهره به چهره برای پزشکان
- پایش و بازآموزی پزشکان آموزش دیده
- برگزاری سمینارهای فصلی بازآموزی تجویز منطقی دارو
- انجام طرح های پژوهشی به منظور یافتن راهکارهای مداخله ای
- ارتقا فرهنگ و آگاهی عمومی جامعه نسبت به مصرف منطقی دارو از طریق رسانه های جمعی، چاپ پوستر، پمفلت و متون آموزشی
2. گروه ثبت و بررسی ایمنی و عوارض ناخواسته فرآورده های سلامت :
گروه ثبت و بررسی ایمنی و عوارض ناخواسته فرآورده های سلامت (ADR)، به عنوان تنها مرکز ملی در سطح کشور به جمع آوری، بررسی و ثبت گزارش های عوارض دارویی و اشتباهات داروپزشکی مشاهده شده توسط جامعه محترم پزشکی می پردازد. هدف از بررسی عوارض دارویی (ADR) و اشتباهات داروپزشکی (ME) دریافت شده، کاهش مرگ و میر ناشی از عوارض دارویی و اشتباهات داروپزشکی و پیشگیری از وقوع آنها می باشد. که مرکز ثبت و بررسی عوارض ناخواسته داروها با عنوان اختصاری ADR در معاونت غذا و دارو رابط بین مراکز درمانی و مرکز ملی در سطح کشور در سازمان غذا و دارو می باشد.
فعالیت های گروه ثبت و بررسی ایمنی و عوارض ناخواسته فرآورده های سلامت:
- نظارت و پایش امور مرتبط با ثبت، گزارش و بررسی عوارض ناخواسته دارو و فرآورده های سلامت
- ایجاد هماهنگی و نظارت بر سیستم به روز و یکپارچه فارماکوویژیلانس در کشور
- پیگیری امور مرتبط با ایمنی بیمار در زمینه ایمنی فرآورده های سلامت
- تهیه و تنظیم نامه های گزارش مربوط به عوارض جدی و مرگ و عوارض بیش از حد انتظار و غیرمعمول، اشکالات فیزیکوشیمیایی و نواقص مربوط به بسته بندی، بروشور و برچسب گذاری و ... به اداره کل دارو و مواد تحت کنترل، اداره کل امور فرآورده های طبیعی، سنتی و مکمل، اداره کل امور فرآورده های غذایی و آشامیدنی، اداره کل امور فرآورده های آرایشی و بهداشتی و اداره کل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی
- تهیه و تنظیم اطلاعیه های گروه در رابطه با هشدارهای عوارض ناخواسته فرآورده های سلامت و ارسال فیدبک به گزارشگران
3. گروه خدمات سرپایی و بستری فرآورده های سلامت:
شرح وظایف گروه خدمات سرپایی و بستری فرآورده های سلامت:
- تدوین چشم انداز، رسالت، خط مشی و ارزش های گروه امور خدمات سرپایی و بستری در راستای ارتقا ایمنی دارویی بیمار
- تدوین و تصویب برنامه عملیاتی، بودجه بندی سالانه واحد های زیرمجموعه و ابلاغ اعتبار هر واحد و نظارت و ارزیابی مربوطه
- طراحی و ارائه چارت بخش مراقبت های دارویی، ملزومات و تجهیزات پزشکی و بررسی و تبیین پست های لازم، شرایط احراز و پیگیری امور مرتبط با استقرار آن
- تدوین آئین نامه، بخش نامه، دستورالعمل های مرتبط
- تبیین راهکارهای اصلاح الگوی مصرف دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی در بخشهای سرپایی و بستری
- برنامه ریزی و توانمندسازی و مهارت افزایی داروسازان جهت ارائه خدمات سرپایی و بستری ایمن و با کیفیت
- تدوین و اجرای برنامه راهبردی و نظارت بر مصرف آنتی بیوتیک و ضدعفونی کننده ها در راستای کنترل مقاومت های میکروبی
- هماهنگی و تعامل با سایر بخش های درون و برون سازمانی در راستای اجرای برنامه های ارتقا خدمات دارویی سرپایی و بستری
- تدوین دوره های آموزشی در راستای ارتقای خدمات داروسازان
- مدیریت، راهبری و نظارت بر اجرای استاندارها و الزامات ایمنی دارویی در بیمارستان ها
- تبیین نقش داروساز در ارائه خدمات سرپایی و بستری
- برنامه ریزی و نظارت بر فرآیند تامین ،تدارک ،توزیع و مصرف دارو در بیمارستان
4. ستاد مرکزی و مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم (DPIC) :
ارائه مشاوره‌های لازم برای کنترل و درمان مسمومیت‌ها و کاهش مرگ ومیر ناشی از مسمومیت‌ها، ازجمله خدماتی هستند که مراکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم ارائه می‌دهند.سؤالاتی را که می‌توان از یک مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم پرسید به این شرح می‌باشند:
سؤال‌های مرتبط با نحوه مصرف داروها، میزان مصرف دارو، عوارض ناخواسته دارویی، مصرف داروها در دوران بارداری و شیردهی، نحوه صحیح نگهداری داروها، تداخلات دارویی و همچنین اطلاعات مرتبط با مسمومیت مانند علائم و نشانه‌های مسمومیت، نحوه سم‌زدایی اولیه و کنترل مسمومیت پیش از رسیدن به مراکز درمانی به منظور ارتقاء کیفی و کمی ارائه خدمات دارویی، ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی به بیماران مراکز درمانی بستری و سرپایی کشور و سیاست گذاری در راستای افزایش رضایت مندی بیماران، اصلاح الگوی مصرف داروها در بیمارستان و هم چنین ارتقاء جایگاه داروسازان در چرخه درمانی بیماران، واحد خدمات بستری و سرپایی فرآورده های سلامت تشکیل گردیده است.
فعالیت مراکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم:
- کمک به بهبود و ارتقاء سطح سلامت جامعه
- کاهش مراجعه بی‌مورد به مراکز درمانی و اورژانس‌ها
- کاهش مرگ‌و میر ناشی از مسمومیت‌ها و عوارض دارویی
- افزایش سطح آگاهی‌های مردم درزمینه سموم و پیشگیری از مسمومیت‌ها
- ارتقاء دانش گروه پزشکی در خصوص داروها و مسمومیت‌ها